اختصاصی «تابناک باتو»؛ بیش از ۳۵۰۰ سال است که مصر باستان از مهمترین و پیشرفتهترین تمدنهای تاریخ به شمار میرود. این تمدن در زمینههای مختلف، فرهنگی غنی آفریده است؛ از هنر مصر باستان، تا معماریهای سحرانگیزی که در اهرام و معابد نمود پیدا کردند.
در این گزارش دانستنیهای کوتاه و جالبی را درباره مصر باستان خواهید خواند.
۱. ملکه کلئوپاترا مصری نبود
وقتی درباره مصر باستان صحبت میکنیم، ناخواسته نام کلئوپاترا در ذهنمان نقش میبندد. کلئوپاترا در اسکندریه متولد شد، اما اصالت او به یونانیان مقدونیه و خاندان بطلمیوس از پیروان اسکندر مقدونی بازمی گردد. بطالسه مصر از ۳۲۳ تا ۳۰ قبل از میلاد بر مصر حاکم بودند و تحت تأثیر فرهنگ فراعنه قرار گرفتند و با آنها ممزوج شدند. کلئوپاترا از نخستین افراد خانواده بطلمیوس بود که به خوبی به زبان مصری صحبت میکرد.
۲. نخستین معاهده صلح در مصر باستان
مصریان باستان دو قرن با امپراتوری هیتی نبرد کردند تا بتوانند سوریه را تصاحب کنند. این درگیریهای بلند مدّت، جنگها و نبردهای خونینی را منجر شد که از مهمترین آنها نبرد قادش (کادش) در ۱۲۷۴ قبل از میلاد است. هیچ یک از این جنگها پیروزی نداشت، وقتی رامسس دوم بر تخت پادشاهی نشست معاهده صلحی را با (حتسیلی سوم) امپراتور هیتیها امضا کرد. این معاهده پایانی بر جنگها بود. دو سرزمین همپیمان شدند تا در برابر نیروهای مهاجم و قدرت سوم، به یکدیگر کمک کنند. این معاهده نخستین معاهده صلح امضا شده در تاریخ است.
۳. مصریان باستان و بازیهای تختهای
مصریان پس از اتمام کار برای رفع خستگی و استراحت پس از یک روز سخت کاری به بازیهای تختهای مشغول میشدند و مسابقات قهرمانی ترتیب میدادند. از معروفترین بازیهای تختهای در مصر باستان (سینیت) بود که قدمتش به ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد بازمی گردد.
۴. زنان مصر باستان از شرایط خوبی برخوردار بودند
زنان در مصر باستان از استقلال قانونی، اجتماعی و مادی برخوردار بودند. آنها میتوانستند کالا و ملک خریداری کنند و بفروشند و وارد معاهدات قانونی شوند. دستمزد آنها با دستمزد مردان برابری میکرد. بر خلاف تمدن یونان باستان که زن مایملک انحصاری مرد به شمار میرفت، زنان مصری از شرایط بهتری برخوردار بودند.
۵. نخستین اعتصاب کارگران در زمان رامسس سوم
با وجود اینکه اغلب فرعونها مماشات ناپذیر و بی رحم بودند، کارگران از برگزاری اعتراضات و ارائه مطالبات برای بهبود وضعیت زندگیشان ابا نمیکردند. در قرن دوازدهم قبل از میلاد در زمان رامسس سوم، کارگران کارمزدهای معمول خود را برای ساخت مقبره پادشاهی دریافت نکردند؛ بنابراین، یکی از نخستین اعتصابهای کارگری در تاریخ بشر را رقم زدند.
۶. فراعنه چاق بودند
بر خلاف دیوارنگارههای باستانی که فراعنه را در معابد با اندامی زیبا و لاغر به تصویر کشیده اند، ماجرا برعکس بوده و بسیاری از فراعنه از چاقی رنج میبردند، زیرا رژیم غذایی پرکالری و پر قند داشتند. پرندگان، شراب، نان، عسل و آبجو از خوردنیهای رایج فراعنه به شمار میرفتند. پژوهشهای انجام شده روی مومیاییها نشان میدهد که فراعنه از اضافه وزن رنج میبردند و برخی به بیماری دیابت مبتلا بودند.
۷. اهرام را بردگان نساختند
تحقیقات نشان میدهد که اهرام را بردگان نساختند بلکه نیروی کار متخصص و کارآزموده اهرام را در ازای گرفتن پاداش و حقوق بنا کردند.
۸. پادشاه (توت) توسط یک اسب آبی کشته شد
پژوهشها نشان میدهند که توت عنخ آمون بدون قلب و قفسه سینه مومیایی شده است و چنین چیزی با آداب و رسوم فراعنه در دفن و مومیایی کردن مردگان فرق دارد؛ بنابراین چنین به نظر میرسد که برای توت عنخ آمون حادثهای رخ داده و منجر به مرگ او شده است. یکی از مهمترین دلایل این است که او به دست یک اسب آبی کشته شده، زیرا فراعنه علاقه زیادی به شکار حیوانات و مبارزه با آنها داشتند. براساس نقاشیهای روی دیوار معابد توت نیز به این کار علاقه زیادی داشت و بعید نیست که در جریان شکار توسط یک اسب آبی کشته شده باشد.
۹. طبیبان متخصص در یک رشته
در زمانهای گذشته طبیبان همه امراض و بیماریها را درمان میکردند و تخصص در یک رشته خاص وجود نداشت، اما باستان شناسان بر این باورند که اطبای مصری در معالجه اجزای معینی از جسم انسان تخصص داشتند مانند طبیب متخصص چشم، دندان و اعضای داخلی بدن و....
۱۰. مردان هم آرایش میکردند
زیبایی یک موضوع اساسی در مصر باستان بود و یکی از آداب و رسوم دین آنها به شمار میرفت. مردان هم مانند زنان آرایش میکردند، سرمه برای چشم، رنگ مو، توجه به ناخنها و... لوازم آرایش آنان خواص درمانی هم داشت.
۱۱. مصریان باستان علاقهمند به نگهداری حیوانات
مردم مصر باستان در عهد فراعنه حیوانات را دوست داشتند و آنها را تجسّمی از خدایان خود میدانستند. از جمله گربه، سگ، شیر و شاهین. آنها حیوانات را در خانههای خود نگهداری میکردند و پس از مومیایی آنها را با صاحبانشان دفن مینمودند. مصریان همچنین سگها و میمونها را برای مقاصد امنیّتی پرورش میدادند.
منبع:تابناک باتو