عفونت مغز (آبسه مغزی)

عفونت مغز معمولا در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند اتفاق می افتد عفونت های باکتریایی باعث بوجود آمدن عفونت مغز در افراد سالم میشود. در عفونت مغز به دلیل جمع شدن سلول های مرده و چرکی،مغز متورم میشود عفونت مغز هم میتواند از راه یک زخم در سر، که از راه این زخم باکتری، ویروس و یا قارچ به مغز دسترسی پیدا کرده و آنرا عفونی کند ایجاد شود و هم میتواند عفونت قسمت های دیگر بدن به عفونت مغزی منجر شود. عفونت های مغزی باعث ایجاد مشکلاتی در عملکرد مغز و نخاع می شود چیزی که در این بیماری بسیار مهم است، تشخیص و درمان زود هنگام است بیمار سریعا باید بستری شود و تحت درمان آنتی بیوتیک قرار گیرد ویا احتمالا جراحی شود.

علل بیماری

ویروس، قارچ و باکتری از رایج ترین علل عفونت مغزهستند که از سه طریق میتوانند مغز را عفونی کنند:
۱. راه مستقیم
آسیب شدید سر که منجر به شکستگی جمجمه شود و باکتری و قارچ از راه شکستگی وارد مغز شوند.

۲. راه مجاورتی
بدین صورت که قسمت های دیگری از جمجمه دچار عفونت شده باشد مثل عفونت گوش، سینوزیت و یا آبسه های دندانی.

۳. راه خونی
عفونی شدن بخش های دیگر بدن مثل ریه که منجر به ذات الریه شود و عفونت از راه خون به مغز برسد.

عوامل خطر ساز

مسائل دیگری نیز وجود دارند که میتواند مستعد کننده فرد به عفونت مغزی باشند:

_مننژیت
_ دیابت
_ بیماری قلبی مادر زادی
_ عفونت های فک و دندان
_ عفونت پوست سر و یا صورت
_استفاده از دارو های سرکوب کننده سیستم ایمنی
_ شانت (وسیله ایی که برای کشیدن مایع نخاعی اضافی از آن استفاده میشود که بعضا عفونت میدهد)
_ در بیمارانی که دچار شکستگی گردن میشوند برای بی حرکت کردن سر وصورت از وسیله ای با پایه ها و پیچ هایی بلند به نام تراکشن استفاده میشود که بعضا عفونت میدهد.

علایم عفونت مغز

_ سفتی گردن
_ سر درد
_ ضعف عضلانی
_ تشنج
_ تهوع و استفراغ
_ تب
_ تاری دید و دو بینی
در نوزادان و کودکان خردسال ، بسیاری از علایم مغزی مشابه میباشد. با این حال ممکن است کودک علایم دیگری از آبسه ی مغزی را نشان دهد. در بخش نرم بالای سر کودک مکن است تورم یا برجستگی بوجود آید . از دیگر نشانه های آبسه ی مغزی در کودکان عبارتند از:

_ استفراغ جهنده
_ گریه ی شدید
_ سفتی در اندام ها

عوارض

_ تشنج
_ مننژیت
_ آسیب های مغزی
_ آبسه ی مجدد

تشخیص

متخصص عفونی با بررسی علایم بیمار و سابقه ی پزشکی فرد، اینکه آیا فرد اخیرا دچار عفونت ویا بیماری که باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی شده باشد را در نظر گرفته آزمایش های خون و ادرار و مدفوع را بر روی بیمار انجام داده و دیگر آزمایش های تشخیصی مثل : عکس و رادیو گرافی از مغز، ام آر آی ، سی تی اسکن ، کشت خلط سینه ،لومبار پانکچر( که در این روش سوزنی مخصوص را در پایین کمر و در داخل مجرای نخاعی قرار میدهند تا مایع نخاعی را بکشند) که بر اساس یافته های تجزیه و تحلیل ‌و کشت این مایع عفونت را تشخیص داده و دستور دارویی را میدهد.

درمان عفونت

در این بیماری به دلیل تورمی که بوجود می آید ممکن است غذا یا اکسیژن به مغز نرسد و مغز دچار آسیب های جدی و دایمی شود و یا حتی کشنده باشد پس این وضعیت اورژانسی محسوب میشود و متخصص عفونی در ابتدای کار برای اغلب بیماران قبل از تشخیص نهایی، درمان با آنتی بیوتیک را شروع میکند تا بتواند بیماری را کنترل کنند که اگر آبسه به درمان با آنتی بیوتیکی جواب ندهد یعنی سایزش تغییر نکند و کوچک نشود باید مغز جراحی شود.

درمان عفونت مغز با جراحی

اگر آبسه ی مغزی بزر گتر از ۲ سانتی متر باشد لازم است چرک عفونت تخلیه شود که بعد از جراحی هنوز نیاز به درمان با آنتی بیوتیک هست.

جراحی به دو روش برای درمان آبسه ی مغزی انجام میشود:

کشیدن آب مغز(آسپیراسیون)

در این روش بعد از انجام سی تی اسکن و تشخیص محل آبسه یک سوراخ کوچک در جممه ایجاد میشود وپس از تخلیه چرک و عفونت سوراخ بسته میشود

کرانیوتومی

اگر روش آسپیراسیون موثر نبود یا اینکه آبسه مجددا عود کرد عمل کرانیوتومی انجام میشود در این روش جراح برای دسترسی به مغز قسمت کوچکی از مو را تراشیده وقسمتی از استخوان جمجمه را بر میدارد سپس آبسه را کاملا تخلیه کرده و مجددا استخوان جمجمه را به جای خودش بر میگرداند . پس از جراحی بیمار برای چندین هفته باید در بیمارستان تحت مراقبت قرار گیرد وچند نوبت تصویربرداری از مغز در این دوران انجام میشود تا پزشک اطمینان پیدا کند که عفونت کاملا بهبود پیدا کرده است.
منبع: دکتر میرزایی